Istnieją 4 francuskie rasy owczarków: Briard, Beauceron, Picard i Berger des Pyrenees. Spośród nich Briard i Beauceron są najstarsze.
Owczarek francuski długowłosy, czyli Briard lub jeszcze inaczej Berger de Brie jest jedną z najstarszych francuskich ras. Wbrew pozorom wcale nie musi pochodzić z rejonu Brie. Z której części Francji się wywodzi niewiadomo.
Pierwsze wzmianki o rasie pojawiają się w kronice Alberica de Troisfontaines z VIII wieku. Są tam opisane psy, żyjące na dworze Karola Wielkiego, które bardzo przypominają briardy. Wizerunki takich psów pojawiają się również na obrazach i gobelinach pochodzących z tamtego okresu. Scena walki Macaire'a z psem uwieńczona jest na stropie zamku między Montargis, a Nemours. Kolejnym dowodem jest rzeźba głowy psa podobnego do rasy, która znajduje się w katedrze w Montidier. Katedra pochodzi z XIV wieku. Podobno nawet Cesarz Napoleon Bonaparte był miłośnikiem tej rasy i był właścicielem dwóch jej przedstawicieli.
Wiele sugeruje sama nazwa briarda, o nestorze rasy, psie o imieniu Brutus wszyscy mówili jako o owczarku d'Aubrey'a, co w mowie potocznej francuzów brzmiało jak Berger d'Aubrey. Dzisiejsza nazwa brzmi Berger de Brie, co ma bardzo podobne brzmienie.
A kim był Brutus?
Na średniowiecznym dworze króla Francji żył rycerz D'Aubrey de Montagris, cieszył się on wyjątkowymi względami króla Karola V. Powodowało to zawiść u dworzanina Macaire'a. W gęstwinie lasu Bondy (teraz są to północno-wschodnie przedmieścia Paryża), strzelając z kuszy zabił szlachcica d’Aubreya, zakopał ciało i pewie nikt by go nie znalazł, gdyby nie Brutus., wierny owczarek zabitego. Ten nie tylko odnalazł swojego pana ale swoim zachowaniem wskazał winnego. Pies wrócił na dwór i rzucił się do gardła zabójcy. Król szybko połączył fakty i zarządził "sąd boży". 16 lipca 1317 roku miał miejsce jedyny znany w historii europejskiego rycerstwa pojedynek, w którym po jednej stronie stanął człowiek, a po drugiej pies. Oczywiście walkę wygrał Brutus, mszcząc swojego pana. Na pamiątkę w lesie Bondy, na rozkaz króla postawiono kamień, w którym wyryto po łacinie:
Wy, śmiertelnicy, jesteście ślepi,
Gwałcąc najświętsze uczucia,
Gdy nawet nieme zwierzę was poucza,
Aby być wdzięcznym.
Niechże więc nawet cień wasz drży ze strachu,
Gdyby was naszła chęć czynienia zła!
Briard jest rasą, która była rozwijana przez wiele lat. Były to typowe użytkowe psy owczarskie, które miały za zadanie nie tylko strzec stad owiec ale również świadczyć wszelką pomoc w gospodarstwie, np ciągnięcie wózków. Stąd ich wszechstronność.
Pierwszy dokument dotyczący istnienia owczarka o długich włosach, zwanego Berger de Brie, pojawił się w 1809 na wystawie rolniczej zorganizowanej przez opata Abbotta Roziera, który zainteresował się rasą.
Pierwszy raz briarda pokazano na wystawie w Paryży w 1863 roku. W Bois de Boulogne pojawiła się suczka Charmante. Piękna przedstawicielka rasy pokonała wszystkie psy pasterskie zajmując pierwsze miejsce.
Pierwsza wystawa specjalistyczna briardow w Angerville w 1907-zdjęcie ze zbiorów Eli Pytel
Pierwsza hodowla briarda powstała w 1880 roku pod nazwą " de l'Etoile du Berger".
13 sierpnia 1888 roku do Francuskiej Głownej Księgi Rodowodowej został wpisany pierwszy briard. Był to czarny pies o imieniu Sans Gene, który został wyhodowany specjalnie dla Księcia de Bearn. Służył jako wzorzec pierwszym hodowcom.
W 1896 roku założono Klub des Chiens de Bergers Francais. To był początek "selekcji" rasy Berger de Brie wraz z ustanowieniem pierwszego standardu rasy.Pierwszy wzorzec rasy został opracowany w 1897, po czym został zmodyfikowany w 1925. Podzielono wtedy różne typy na poszczególne grupy, gładkie( Berger de Beauce ) i z dłuższym włosem. Na jednym z ich występów w 1897 roku po raz pierwszy użyto opisu idealnego Briarda. Od tego czasu rasa stała się bardziej ugruntowana.
Ich zdolność do pracy była tak podziwiana, że w czasie pierwszej wojny światowej wiele z nich zostało powołanych do czynnej służby. Działały jako posłańcy na całej linii frontu; zostały włączone w zespoły psów, aby ciągnąć sanki po zaśnieżonych górach z amunicją i zapasami. Poszukiwały także na bolu bitwy rannych żołnierzy, w czym były niezawodne. Niestety ich rozległe wykorzystanie w czasie wojny zaowocowało tym, że rasa prawie przestała istnieć. Na szczęście pasjonaci rasy nie zawiedli.
W 1979 r do Polski sprowadzono pierwsze briardy hodowlane, był to płowy pies z Belgii o imieniu DICUS de l'Hermitrie oraz czarna suczka DOLLY Cerna Hriva, która przyjechała z CSSR.. Pierwszy miot briardów urodził się po tej parze w 1983 roku w Łodzi. Szczenięta nosiły przydomek "Herex"
Dzięki inteligencji i chęci do pracy briardy wkrótce stały się bardziej popularne.
Ciekawostka
poniżej na zdjęciach 1..Polski rzeżbiarz Stanisław Szukalski (z lewej) wraz z redaktorem Stanisławem Stworą i psem w gmachu IKC, 1929, fot. www.audiovis.nac.gov.pl; 2. Stanisław Szukalski z psem Bacą , 1929 rok (fot. NAC)
