Każdego psa należy systematycznie odrobaczać. Zabieg ten polega na podaniu odpowiedniego preparatu (najczęściej w formie tabletek lub pasty do spożycia), który zabija konkretne pasożyty wewnętrzne psa, a więc pasożytujące wewnątrz jego ciała.
Jeśli pies jest zdrowy, trzeba go odrobaczać zapobiegawczo, prewencyjnie. Odpowiedni środek otrzymamy u weterynarza. Należy znać masę ciała (mc) swojego psa, gdyż środki te stosuje się w ilości odpowiedniej do masy ciała zwierzęcia. Psy odrobaczamy zawsze przed szczepieniem (na ok. tydzień wcześniej). U zarobaczonego psa szczepionka nie zadziała odpowiednio. Zwykle robi się to przed corocznym, obowiązkowym szczepieniem na wściekliznę.Szczeniaki należy jednak odrobaczać kilkakrotnie w ciągu pierwszego roku ich życia. Odrobaczać należy minimum raz na rok. Jednak zależy to od trybu życia jakie prowadzi zwierzę. Częściej szczepimy (nawet dwa razy w roku) psy pracujące np. myśliwskie, policyjne, bo stykają się z potencjalnymi miejscami zagrożenia i dzikimi zwierzętami. Rzadziej natomiast zwykłe domowe „tapczanowce”. Warto także odrobaczać psa po powrocie z wakacji, szczególnie jeśli byliśmy na biwaku. Jeśli mamy suki hodowlane czy samce reproduktory, także odrobaczamy je częściej.
Dlaczego szczeniaki odrobaczywiamy częściej?
Szczeniaki szczepimy częściej ze względu na glistę psią Toxocara canis, popularnego pasożyta należącego do obleńców. Wg badań, aż 10-40% psów dorosłych oraz blisko 70% szczeniąt jest zarażonych glistami.
Glista psia może być też inwazyjna dla ludzi, szczególnie dla dzieci, dlatego trzeba psy odrobaczać. U psów dorosłych zwykle zakażenie tym pasożytem jest bezobjawowe. Natomiast może być bardzo groźne, a nawet śmiertelne dla szczeniąt i psów młodych. Szczenięta zwykle są zarażane glistami jeszcze podczas ciąży od swojej matki (postacie larwalne z tkanek matki przechodzą przez łożyska do płodów). Hodowca musi odrobaczyć szczenięta wraz z matką po raz pierwszy już w 3 tyg. ich życia. U suk ciężarnych larwy budzą się ok. 6 tyg. ciąży, by przez łożyska zarażać płody. Dlatego ważne jest odrobaczanie suki także przed kryciem. Szczenięta zaczynają wydalać dojrzałe jaja w wieku ok. 3 tyg. i dlatego trzeba je potem systematycznie odrobaczać. Do ukończenia 6 m-cy, szczenięta odrobaczamy co miesiąc do półtora. Następne odrobaczenia, gdy szczeniaki już wejdą w wiek dorosły, wykonujemy co pół roku lub raz na rok. Są to już jednak odrobaczenia prewencyjne na wszystkie pasożyty, nie tylko na glisty psie.
Preparaty na odrobaczywanie psa
Jest wiele środków do odrobaczania psów. Jakie preparaty na odrobaczanie psów stosować? Które z nich są najskuteczniejsze i bezpieczne dla psów? Wyjaśniamy poniżej
Lekarze weterynarii z reguły polecająte ich zdaniem dobre. Zwykle są to środki jakimi akurat dysponują i do jakich się przyzwyczaili. Warto więc wiedzieć, jakie preparaty na odrobaczanie psów są najskuteczniejsze i jednocześnie najbezpieczniejsze dla zwierzaków. Najlepiej też, jeśli środek taki jest maksymalnie najbardziej uniwersalny. Nie ma jednak jeszcze w sprzedaży takiego preparatu, który by skutkował przeciw wszystkim pasożytom wewnętrznym. Większość to środki ukierunkowane na większe lub mniejsze grupy pasożytów. Najlepiej wybierać te o jak najszerszym spectrum działania. Ilość aplikowanego preparatu zawsze dostosowujemy do wieku i masy ciała zwierzęcia. Poniżej charakteryzujemy ważniejsze preparaty.
1. Drontal i Drontal Plus (firma Bayer) – skład: prazikwantel, febantel, embonian pyrantelu. Dawkowanie: 1 tabletka na 10 kg masy ciała (mc) psa. W przypadku Drontal+35: 1 tabletka na 35 kg ciała. Środek podaje się bezpośrednio lub w pożywieniu. Nie wymaga się diety lub wcześniejszej głodówki. U ssących szczeniąt wskazane jest podanie preparatu w wieku 2 tyg., potem 4 tyg. i po odsadzeniu w wieku 8-12 tyg. W sprzedaży są też tabletki smakowe ułatwiające aplikację. Środek zwalcza inwazje pasożytów psów wywołane przez: nicienie i tasiemce (glisty Toxocara Canisi Toxocaris Leonina, włosogłówki Trichuris vulpis, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, tasiemce Echinococcus granulosus, Echinococcus multilocularis, Dypylidium caninum, Taenia sp., Multiceps multicepsi Mesocestoides sp.
2. Drontal Junior (Bayer) – skład: febantel, embonian pyrantelu. Praparat przeznaczony wybitnie dla szczeniąt i młodych psów. Podaje się go za pomocą specjalnego dozownika mechanicznego, załączonego do opakowania leku. Można podawać bezpośrednio do pyska psa lub wymieszany z pokarmem. U młodych szczeniąt preparat należy podać ok. 2 tyg. życia i powtórzyć po 2 tyg. Kolejne kuracje zaleca się przeprowadzać odstępach miesięcznych, do osiągnięcia wieku 6 m-cy. Preparat podaje się bez względu na rodzaj diety i bez uprzedniej głodówki. Środek zwalcza inwazje: glist Toxocara Canisi Toxocaris Leonina, włosogłówek Trichuris vulpis, tęgoryjców Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum.
3. Pratel (Pharmaceutical & Chemical Company) – Skłąd: prazikwantel, embonian pyrantelu. Dawkowanie: 1 tabletka na 10 kg mc. Tabletki zadaje się rozkruszone lub całe z pokarmem, w dawce jednorazowej. Szczeniętom podaje się go po ukończeniu 4 tyg. zycia. Środek zwalcza inwazje mieszane inwazji pasożytów psów wywołane przez: glisty Toxocara Canisi Toxocara leonina, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma tubaeformae, tasiemce Echinococcus granulosus, Echinococcus multilocularis, Dypylidium caninum, Taenia sp., Multiceps multicepsi Mesocestoides sp.
4. Dehinel Plus (KRKA) – Skład: febantel pyrantelu, embonian, prazikwante. 1 tabletka na 10 kg mc. Tabletki podawane rozkruszone lub całe z pokarmem, w dawce jednorazowej. W przypadku silnej inwazji dawkę powtórzyć po 2 tyg. Szczeniętom w wieku 3 tyg. preparat podaje się po laboratoryjnym potwierdzeniu inwazji mieszanej. W przypadku glistnicy szczeniąt, podawać dwukrotnie w wieku 6 i 12 tyg. Środek do profilaktyki i leczenia nicieni żołądkowo-jelitowych i tasiemców: glisty Toxocara Canisi Toxocaris Leonina, włosogłówki Trichuris vulpis, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, tasiemce Echinococcus granulosus, Echinococcus multilocularis, Dypylidium caninum, Taenia sp., Multiceps multicepsi Mesocestoides sp.
5. Aniprazol (aniMEDICA WEST) – Skład: prazikwantel, fenbendazo. 1 tabletka na 10 kg mc przez 3 kolejne dni. W związku z możliwością bardzo wczesnego pojawiania się tasiemców i glist u szczeniąt, wskazane jest przeprowadzenie pierwszego odrobaczania już po ukończeniu przez nie 3 tyg. życia. Środek podaje się bezpośrednio lub w pożywieniu. Nie wymaga się jest diety lub wcześniejszego odstawienia pokarmu. Środek przeznaczony do zwalczania mieszanych inwazji pasożytów wywołanych przez tasiemce i obleńce: glisty Toxocara Canisi Toxocaris Leonina, włosogłówki Trichuris vulpis, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, Tasiemce Echinococcus granulosus, Echinococcus multilocularis, Dypylidium caninum, Taenia sp., Multiceps multiceps, Mesocestoides sp.oraz Giardia lamblia.
6. Tenaver (Biowet Dralew) – Skład: niklozamid, lewamizol. 1 tabletka na 10 kg mc. Tabletki podawane rozkruszone lub całe z pokarmem, w dawce jednorazowej. Nie należy stosować u szczeniąt poniżej 3 m-ca życia i u psów rasy bokser i ras bardzo małych (np. pinczer miniaturowy), bo są szczególnie wrażliwe na działanie lewamizolu. Nie stosować także u zwierząt z niewydolnością wątroby i nerek, osłabionych, lub w czasie rekonwalescencji, w okresie laktacji. Środek do zwalczania mieszanych inwazji pasożytów wywołanych przez tasiemce i obleńce: glisty Toxocara Canisi Toxocaris Leonina, włosogłówki Trichuris vulpis, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, tasiemce Dypylidium caninumi Taenia sp.
7. Flubenol (Janssen) – Skład: flubendazol. Doustna pasta w dozowniku. Środek na inwazje glist i tęgoryjców, podawany jednorazowo 0,5 ml pasty/kg mc przez 2 kolejne dni. Poostałe inwazje: 0,5 ml pasty/kg mc przez 3 kolejne dni. Wersja w tabletkach: 1 tabletka na 10 kg mc. Do zwalczania mieszanych inwazji pasożytów wywołanych przez gatunki wrażliwe na flubendazol: glisty Toxocara Canisi Toxocara leonina, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, włosogłówki Trichuris vulpis, tasiemce Taenia pisiformis.
8. Cestal Plus – Skłąd: prazikwantel, embonian pyrantelu, fenbendazo. 1 tabletka na 10 kg mc. Tabletki podawane rozkruszone lub całe z pokarmem, w dawce jednorazowej. Do zwalczania inwazji nicieni żołądkowo-jelitowych i tasiemców a w szczególności na: glisty Toxocara Canisi Toxocara leonina, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, włosogłówki Trichuris vulpis, tasiemce Echinococcus sp., Dypylidium caninum i Taenia sp.
9. Pancur (InterVet) – Skład: fenbendayol. 1 tabletka na 5 kg mc przez 3 kolejne dni. Tabletki podawane rozkruszone lub całe z pokarmem, zwalczają: glisty Toxocara Canisi Toxocara leonina, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, włosogłówki Trichuris vulpis, tasiemce Taenia ovis, Taenia hydatigena, Taenia pisiformis, Echinococcus granulosus, Dypylidium caninumi Taenia sp.
10. Endopar PPO (cBomac Lab) – Skład: prazikwantel, embonian pyrantelu, emborian oksantelu. 1 tabletka na 10 kg mc. Tabletki podawaneę rozkruszone lub całe z pokarmem, w dawce jednorazowej. U suk ciężarnych nie wolno podawać leku później niż na 10 dni przed spodziewanym porodem. Zwalcza: glisty Toxocara Canisi Toxocara leonina, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, włosogłówki Trichuris vulpis, tasiemce Echinococcus species, Dypylidium caninum, Taenia sp., Multiceps multicepsi Spirometria erinacei.
11. Zipyran Plus – Skład: prazikwantel, pyrantel, febantel. 1 tabletka na 10 kg mc. Tabletki podawane rozkruszone lub całe z pokarmem, w dawce jednorazowej. Nie stosuje się u psów osłabionych i w pierwszych 4 tyg. ciąży. Środek zwalcza inwazje pasożytów żołądkowo-jelitowych i płucnych, w tym tasiemców u psów: glisty Toxocara Canisi Toxocara leonina, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, włosogłówki Trichuris vulpis, tasiemce Echinococcus sp., Dypylidium caninumi Taenia sp.
12. Milbemax – Skład: oxym milbemycyny, prazikwantel. Dawkowanie: 1 tabletka na psa o masie ciała 5-25 kg; 2 tabletki na psa o mc 20-50kg; 3 tabletki na psa o mc 50-70 kg. Można stosować tylko u psów dorosłych ważących powyżej 5 kg mc. U szczeniąt stosować ostrożnie. Stosuje się do zwalczania mieszanych inwazji pasożytów wywołanych przez: tasiemce Dipylidium caninum, Teania sp., Echinococcus sp. i Mesocestoides sp., nicienie Toxocara Canis, Toxocara leoninai Ancylostoma caninum.
13. Paratex – Skład: prazikwantel, embonian pyrantelu. 1 tabletka na 10 kg mc. Tabletki podawane rozkruszone lub całe z pokarmem, w dawce jednorazowej. Stosuje się zwalczania mieszanych inwazji pasożytów wywołanych przez: glisty Toxocara Canisi Toxocara leonina, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma tubaeformae, tasiemce Echinococcus granulosus, Echinococcus multilocularis, Dypylidium caninum, Taenia sp., Multiceps multiceps, Mesocestoides sp.
14. Quanifen – Skład: prazikwantel, fenbenazol. Dawkowanie: małe psy i szczenięta powyżej 6 m-ca życia wielkości 0,5-2,5 kg mc – podajemy 1/4 tabletki, wielkości 2,5-5 kg – podajemy 1/2 tabl., 6-10 kg – 1 tabl., 11-15 kg – 1,5 tabl., 16-20 kg – 2 tabl. Można podawać z pokarmem, nie wymagane by pies był na czczo. Preparat do zwalczania inwazji pasożytów żołądkowo-jelitowych i płucnych, w tym tasiemców: glisty Toxocara Canisi Toxocara leonina, tęgoryjce Unicinaria stenocephalai Ancylostoma caninum, włosogłówki Trichuris vulpis, tasiemce Echinococcus sp., Dypylidium caninum, Taenia sp. i Mesocestoides.
15. Milbemax – Skład: oksym milbemycyny, prazikwantel. Preparat podawany doustnie psom w minimalnej dawce 0,5 mg oksymu milbemycyny i 5 mg na kg prazikwantelu masy ciała, zgodnie z tabelą na ulotce. Np. dla psa o masie ciała (mc) 5-25 kg – 1 tabletka. Środek zwalcza glisty, tęgoryjce, włosogłówki i płazińce. Ogranicza także zakażenia Lungwormsi zapobiega robaczycy serca u psów Dirofilarioza(pasożyty klimatu ciepłego, już obecne w Polsce). Jest też stosowany w leczeniu zakażeń mieszanych z obleńcami, tęgoryjcami i płazińcami.
16. Optivermin – Skład: prazikwantel, fenbendazol. Podaje się 1 tabletkę/10 kg mc. Zaleca się podawanie preparatu przez 3 kolejne dni, wraz z karmą lub bezpośrednio doustnie. Brak specjalnych zaleceń co do diety w czasie i przed aplikacją środka. Zwalcza: Toxocara canis, Toxascaris leonina, Uncinaria stenocephala, Ancylostoma caninum, Trichuris vulpis, Echinococcus granulosus, Multiocularis, Dipylidium caninum, Taenia sp., Multiceps multicepsi Mesocestoides.
17. Prazitel Plus – Skład: prazikwantel, pyrantel, febantel. Dawkowanie: 1 tabletka na 10 kg mc. Leczenie mieszanych inwazji nicieni i tasiemców: glisty Toxocara canisi Toxascaris leonina(postacie dorosłe i niedojrzałe), tęgoryjce Uncinaria stenocephalai Ancylostoma caninum(dorosłe), włosogłówki Trichuris vulpis, tasiemce Echinococcus granulosus, Echinococcus multilocularis, Taenia sp., (T. hydatigena, T. pisiformis, T. taeniformis), Dipylidium caninum.
Jakimi drogami może dojśc do zakażenia ?
- kontakt bezpośredni – głównie dotyczy pasożytów zewnętrznych tj. pchły, wszy, świerzb.
- droga pokarmowa – główna droga inwazji pasożytów wewnętrznych
- droga przez powłoki zewnętrzne ( skóra) – często formy inwazyjne pasożytów są przenoszone przez stawonogi np. kleszcze przenoszą babesię.
- droga śródmaciczna – zarażenie płodów w łonie matki. Tak dzieje się w przypadku zarażenia glistą psią. Larwy glisty otarbiają się w mięśniach suki i są niedostępne dla preparatów odrobaczających. W czasie ciąży dochodzi do uaktywnienia larw, wnikają one do krwiobiegu, a z krwią dostają się do płodów. Dlatego też szczenięta pochodzące nawet od suk odrobaczanych w czasie ciąży mogą być zarażone glistnicą.
Pasożyty zewnętrzne
- Pchły
- Świerzb
- Nużeniec
Do zwalczania tych pasożytów istnieje cała gama preparatów w postaci:
- obroże (np. KILTIX)
- preparaty spot-on (np. Frontline, FIPREX)
- spraye (np. FIPREX)
Większość z tych preparatów wykazuje działanie p/kleszczom przez okres ok. 4-5 tyg. Oraz p/pchłom przez ok. 3 miesiące.