Psy są w swej naturze bardzo ciekawymi istotami. Niekiedy same potrafią zaprzestać czegoś, co im nie służy, jeśli tak im podpowiada szczególnie wrażliwy nos. Psy węchem i smakiem oceniają wszystko, co napotykają na swej drodze. Niektóre jednak z tych substancji mogą być dla nich trujące.
Środki owadobójcze (insektycydy), środki do zwalczania roztoczy (akarycydy), gryzoni (rodentycydy) oraz ślimaków (muluskocydy)
Strychnina,
Tal,
Kumaryna,
Warfaryna,
Brodifakum,
Difenakum,
Kwas borowy,
Naftalen,
Metaldehyd,
Arszenik,
Cholekalcyferol.
Środki ochrony roślin i zwierząt oraz nawozy sztuczne
Związki fosforoorganiczne:
chlorpyrifos,
cytioat,
diazinon,
dichlorfos,
fention,
fosmet,
tetrachlorwinfos,
safrotin,
Insektycydy karbaminianowe:
karbaryl,
propoksur,
metomyl,
bendiokarb,
Amitraza,
Iwermektyna.
Rośliny
Nie wszystkie wywołują toksyczność ostrą, jednak spożycie ich może skutkować:
wymiotami,
biegunką,
podrażnieniem błon śluzowych przewodu pokarmowego.
Rośliny wytłuszczone są wyjątkowo niebezpieczne, dlatego po ich spożyciu i pojawieniu się objawów zatrucia, musisz jak najszybciej zabrać psa do lekarza.
Amarylis belladonna,
Barszcz Sosnowskiego,
Bez czarny,
Bez koralowy,
Bieluń dziędzierzawa, datura,
Bluszcz pospolity,
Brezylka nadobna,
Brzoskwinia,
Bukszpan,
Bylica pospolita,
Cebula zwyczajna,
Chmiel zwyczajny,
Chrzan pospolity,
Cieciorka pstra,
Ciemiężyca biała, czarna, zielona,
Cis,
Czeremcha amerykańska, zwyczajna,
Czereśnia ptasia,
Czermień błotna,
Czosnek pospolity,
Dalia,
Dławisz amerykański,
Dziurawiec zwyczajny,
Fasola,
Funkia,
Glicynia,
Glistnik jaskółcze ziele,
Gorczyca biała, czarna,
Goździk,
Groszek pachnący,
Groszek żółty,
Grzybień biały,
Hortensja,
Jabłoń,
Janowiec barwierski,
Jarząb pospolity,
Jaskier bulwkowy,
Kalina koralowa,
Kasztanowiec zwyczajny,
Kąkol polny,
Kielisznik zaroślowy,
Kiścień wawrzynowy,
Knieć błotna, kaczeniec,
Kokornak powojnikowy,
Kokoryczka wielokwiatowa,
Konwalia majowa,
Kosaciec, irys,
Kurzyślad polny,
Lantana pospolita,
Ligustr pospolity,
Lilia złotogłów, lilia bulwkowata,
Lnica pospolita,
Lulecznica kraińska,
Lulek czarny,
Łubin trwały,
Mak lekarski, polny,
Miechunka,
Mieczyk,
Mięta,
Miłek wiosenny,
Morela pospolita,
Mydlnica lekarska,
Naparstnica (purpurowa, wełnista, zwyczajna),
Narcyz, żonkil,
Orlica pospolita,
Orlik pospolity,
Ostrokrzew kolczasty,
Ostróżeczka polna,
Ostróżka,
Papryka,
Parzydło leśne,
Pieris japoński,
Pierwiosnek,
Psianka czarna,
Piwonia lekarska,
Pokrzyk wilcza jagoda,
Pomidor zwyczajny,
Popłoch pospolity,
Powojnik,
Pozłotka kalifornijska,
Przylaszczka pospolita,
Przymiotno,
Rabarbar ogrodowy,
Rącznik pospolity,
Rdest ostrogorzki,
Robinia akacjowa,
Rozchodnik ostry,
Różanecznik i azalia,
Rutwica lekarska,
Rzepień pospolity,
Rzodkiewka,
Rumian rzymski,
Ruta zwyczajna,
Trzmielina,
Sadziec,
Sasanka,
Serduszka okazała,
Skrzyp błotny,
Starzec,
Śliwa domowa,
Śniezyczka przebiśnieg,
Szachownica kostkowata,
Szafran uprawny,
Szakłak pospolity,
Szalej jadowity,
Szczwół plamisty,
Tojad,
Trzmielina pospolita, brodawkowata,
Tulipan,
Tytoń oskrzydlony, szlachetny,
Urginia morska,
Wawrzynek wilczełyko, główkowy,
Wiciokrzew czarny,
Widlicz spłaszczony, widłak spłaszczony,
Wilczomlecz obrzeżony,
Winorośl,
Wiśnia,
Wrotycz pospolity,
Zawilec,
Ziemniak,
Zimowit jesienny,
Złocień, chryzantema,
Złotokap zwyczajny,
Żarnowiec miotlasty,
Żywotnik zachodni,
Ozdobne rośliny domowe
Anturium,
Alokazja,
Aloes,
Aloes barbadoski,
Asparagus,
Awokado,
Barwinek różowy,
Begonia,
Bluszcz pospolity,
Brunfelsia,
Cyklamen perski,
Cytryna zwyczajna,
Diffenbachia,
Dracena,
Epipremnum złociste,
Eukaliptus,
Figowiec benjamina,
Filodendron,
Gardenia jaśminowata,
Glorioza wspaniała,
Grubosz jajowaty,
Hiacynt,
Hibiskus,
Jazgrza Williamsa,
Kalanchoe,
Kalijka,
Kliwia cynobrowa,
Kordylina krzewiasta,
Kroton,
Monstera dziurawa,
Oleander,
Pelargonia,
Pomarańcza,
Rośliny kaktusowate,
Róża pustyni,
Sagowiec jamajski,
Sagowiec odwinięty,
San pedro,
Schefflera,
Skrzydłokwiat,
Strelicja królewska,
Wilczomlecz (lśniący, opasły, nadobny),
Zroślicha stopowcowa,
Zwartnica.
Substancje ropopochodne
Benzen,
Etylina,
Nafta,
Olej napędowy,
Oleje i smary,
Olej smarowy,
Rozpuszczalniki do farb,
Podpałka do grilla,
Środki do czyszczenia silników.
Artykuły gospodarstwa domowego
Chlor (obecny w wybielaczach, domestosie itp.),
Fluor (obecny w pastach do zębów oraz płynów do fluoryzacji zębów),
Ołów (obecny w bateriach, akumulatorach, farbach antykorozyjnych),
Sól kuchenna,
Wodorotlenek sodu (inaczej soda żrąca lub soda kaustyczna. Obecny jest w preparatach służących do szorowania piekarników, a także w popularnym udrażniaczu rur „kret”,
Glikol etylenowy (obecny w produktach zapobiegających zamarzaniu),
Kwas borowy (obecny m.i. w niektórych płynach do płukania jamy ustnej, płynie do płukania soczewek itp.).
Leki weterynaryjne
Przedawkowanie lub niewłaściwe ich stosowanie bez porozumienia z lekarzem weterynarii może mieć fatalne konsekwencje.
Przykładem są tu psy rasy collie i ich mieszańce, a także wszelkie inne razy, u których występuje mutacja genu MDR1.
Poniżej przedstawiam listę leków weterynaryjnych, które mogą wywołać problemy neurotoksyczne u psów z mutacją genu MDR1:
Leki przeciwpasożytnicze:
Iwermektyna,
Selamectyna,
Moksydektyna,
Doramektyna,
Abamectyna,
Milbemycyna,
Emodepside.
Leki uspokajające i przeciwbólowe:
Acepromazyna,
Butorphanol (zaleca się zmniejszenie dawki u psów z mutacją MDR1),
Morfina,
Buprenorfina,
Fentanyl (brak udokumentowanych zatruć, ale należy zachować ostrożność).
Leki nasercowe:
Digoksyna,
Digitoxine,
Diltiazem,
Quinidine,
Verapamil (stosowanie kontrowersyjne – brak doniesień o szkodliwości, ale konieczny monitoring stężenia terapeutycznego).
Leki przeciwbiegunkowe:
Loperamid (zakaz stosowania!),
Imodium,
Loperal,
Cymetydyna.
Leki immunoupresyjne:
Cyclosporyna (brak udokumentowanych zatruć, należy monitorować stężenia terapeutyczne leku),
Tacrolismus.
Antybiotyki:
Erytromycyna,
Sparfloxacyna,
Grepafloxacyna.
Leki hormonalne:
Oestradiol.
Leki onkologiczne:
Vincristine,
Vinblastine,
Mitoxantrone,
Dactinomicine,
Doxorubicin,
Paclitaxel (wymagana redukcja dawki).
Glikokortykosterydy (kontrowersyjne):
Dexamethasone,
Hydrocortisone.
Leki przeciwdrgawkowe:
Fenytoina.
Objawy zatrucia u psa są bardzo różnorodne i w głównej mierze zależą od rodzaju trucizny oraz jej dawki.
Najczęściej u zatrutego psa zauważysz:
wymioty,
biegunkę,
dreszcze lub drżenia mięśniowe,
czasem napady drgawek lub śpiączkę,
słabość i sztywność mięśni,
trudności w oddychaniu,
zaburzenia pracy serca.
Przy zatruciu rodentycydami antykoagulacyjnymi mogą pojawić się na skórze wybroczyny i krwiaki, trudności z zahamowaniem krwawienia.
Jeśli masz do dyspozycji produkt, który spożył psiak, zabierz go ze sobą – może ułatwi to identyfikację trucizny.
Wiele toksyn ma bardzo specyficzne odtrutki, dlatego może to zasadniczo przyspieszyć leczenie.
Zadzwoń do lekarza i poinformuj go o fakcie spożycia przez zwierzę substancji trującej.
Wywołaj wymioty u psa, ale tylko wtedy,gdy substancja toksyczna została połknięta w ciągu ostatnich 3 godzin. Po tym czasie trucizna albo się już wchłonęła, albo została przesunięta do dalszych odcinków przewodu pokarmowego (wyjątkiem jest np. aspiryna, która może „pęcznieć” w żołądku kilka godzin).
Podaj psu do pyska 3% roztwór wody utlenionej w ilości 1-2 ml/kg m.c.. Jeśli wymioty nie wystąpią w ciągu 10 minut od podania pierwszej dawki, zastosuj drugą.
Syrop z korzenia wymiotnicy lekarskiej w dawce 1-2,5 ml/kg m.c.. Wymioty powinny wystąpić w ciągu 20 minut od podania.
Podaj węgiel aktywowany w dawce 1-4 g/kg m.c. po zmieszaniu z 50-200 ml wody. W przypadku zatrucia kwasem, zasadą lub środkami ropopochodnymi nie podawaj węgla.
Jeśli pies połknął substancję żrącą, nie wywołuj wymiotów, tylko spróbuj ją rozcieńczyć. Napój psa mlekiem lub wodą. W drodze do lekarza zwilżaj śluzówki jamy ustnej psa wodą.
Jeśli substancja toksyczna znajduje się na skórze psa, musisz zapobiec jej dalszemu wchłanianiu:
Wykąp psa w łagodnym szamponie dla zwierząt lub delikatnym płynie do mycia naczyń.
Jeśli sierść zanieczyszczona jest substancją pylistą, spróbuj wcześniej odkurzyć futro (nawet przy pomocy odkurzacza).
Jeśli na sierści znajdują się pozostałości farb, oleju silnikowego lub benzyny, polej psa dużą ilością oleju mineralnego lub roślinnego. Zostaw olej na sierści na tyle długo, aż substancja rozpuści się wnim. Następnie posyp psa mąką i zmyj wszystko, używając płynu do mycia naczyń. Kąpanie będziesz musiał przeprowadzić kilkakrotnie.
Jeśli dojdzie do zatrzymania akcji serca lub oddechu, podejmij reanimację
Absolutnie przeciwwskazane jest wywołanie wymiotów, jeśli:
Zwierz połknął jakikolwiek środek chemiczny. Po spożyciu kwasu, zasady lub środków ropopochodnych podaj psu kilka łyżek oleju (lub chleba w nim namoczonego).
Z prowokowaniem wymiotów musisz się także wstrzymać, gdy ofiarą żarłoczności psa były rośliny takie jak:
diffenbachia,
filodendron,
rośliny psiankowate,
zielone części ziemniaka, jego łupiny lub „oczka”.
U psa występują poważne zaburzenia oddechowe, drgawki, osłabiony odruch przełykania, zaburzenia neurologiczne, porażenie krtani lub rzadkoskurcz.
Pies jest skrajnie osłabiony lub nieprzytomny.
Lek. wet. Krystyna Skiersinis
