Czy Twój pies jest nerwowy, rozkojarzony, ma „problemy z nauką”, a może jest apatyczny? Ma problemy ze skórą i sierścią, ale to nie alergia? Jeśli ma takie objawy, a nie są one wynikiem choroby, to może brak mu kwasów Omega i czas zacząć podawać mu olej? My od czasu do czasu dolewamy Panu Psu oleju do michy*, a on nie ma nic przeciwko.
*należy zaznaczyć, że Pan Pies nie je karmy tylko jedzenie naturalne („domowe”).
Zazwyczaj, gdy „psiuniści”, których psy są na BARFie lub tzw. diecie naturalnej („domowej”) rozmawiają o żywieniu swoich psów najważniejszą kwestią jest zawartość białka, tłuszczu i węglowodanów. Należy jednak pamiętać, że bardzo ważne jest dostarczanie nienasyconych kwasów tłuszczowych:
Omega 3 (kwasy: ALA, DHA, EPA), Omega 6 (kwasy: LA, GLA, AA) oraz Omega 9 (kwas oleinowy),
ponieważ organizm psa (jak i człowieka) nie potrafi sam ich wytworzyć!
Ponieważ psi (i nasz) organizm nie potrafi wytworzyć ich sam, a są one niezbędne do właściwego funkcjonowania, nazywają się niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT). Wszystkie kwasy tłuszczowe Omega należą do grupy „dobrych tłuszczów nienasyconych”, których działanie na organizm psa (i człowieka) jest b. szerokie (szczegółowa LISTA działań na końcu).
Jaki olej jest najlepszy?
Najlepszego oleju NIE MA, ponieważ każdy zawiera kwasy Omega w innych proporcjach.
Poza tym, rodzaj zapotrzebowania na kwasy Omega zależy od diety psa:
– jeśli pies jest na karmie – oleje roślinne są zbędne, bo zawierają głównie Omega 6, a zawartość kwasów Omega 6 w karmach jest zazwyczaj duża (a nawet za duża) w porównaniu z Omega 3 i wówczas zaleca się tłuszcze tylko pochodzenia zwierzęcego (np. smalec, tran / oleje z ryb)
– jeśli pies jest na jedzeniu „domowym” (jak w naszym przypadku), dobrze jest uzupełnić zarówno kwasy Omega 6 jak i Omega 3, dlatego można podawać zarówno oleje roślinne jak i z ryb.
Dla wzbogacenia diety najlepiej jest podawać w niewielkich ilościach różne oleje na zmianę: tran, z łososia, krylu, rzepakowy, lniany, z ostropestu, z wiesiołka, oliwę z oliwek, słonecznikowy (choć jest on najmniej wartościowy).
Ale pamiętajmy:
w przypadku wszystkich olejów muszą one być tłoczone na zimno i nie wolno ich podgrzewać, muszą być też odpowiednio przechowywane, bo tracą właściwości.
Dlatego nie gotujemy go wraz z jedzeniem dla psa, tylko dolewamy na końcu do miski.
Poniżej „przegląd” olejów. Zaznaczyliśmy wartość poszczególnych olejów gwiazdkami (***) – wg. naszej oceny.
Oleje pozyskiwane ze zwierząt morskich:
tran / olej z łososia / olej z krylu ***** (bardzo polecane ze wzgl. na zawartość Omega-3 DHA i EPA – *1)
(można też podawać tłuste ryby morskie z wód zimnych: dzikiego łososia, sardynki, makrelę, halibuta, śledzie, dorsza, owoce morza, ale musimy uważać, aby były z pewnych łowisk bez zanieczyszczeń – to tak jak z naszym jedzeniem
Zawiera: głównie kwasy Omega 3 (DHA, EPA) + znaczne ilości witaminy D (tran b.dużo) i A.
Polecany dla: szczeniąt, psów sportowych, wszystkich, których dieta uboga jest w kwasy Omega 3 (rodzaj DHA i EPA).
Działanie:
– świetny wpływ na rozwój mózgu (procesy poznawcze)
– Omega 3 stymulują procesy przeciwzapalne
– poprawia kondycję skóry (suchość, łupież, zapalenia),
– pomaga leczyć nawracające zapalenia skóry i uszu
– wzmacnia skupienie uwagi (np. podczas treningu, nauki, pracy psów)
– u psów nadpobudliwych łagodzi niepożądane zachowanie (wpływ na układ nerwowy)
UWAGA:
1) Tran jest zbliżony w składzie do oleju z łososia, ale jest lepszy i wydajniejszy. Zawiera jednak b. dużo wit.D, więc ostrożnie z dawkowaniem.
2) Olej z łososia zawiera szczątkowe ilości witamin (w odróżnieniu od olejów pochodzenia roślinnego i tranu) i należy wziąć to pod uwagę w naturalnej diecie psa.
3) Trzeba uważać, bo kwasy Omega 3 bardzo szybko się UTLENIAJĄ i tracą wartości, dlatego powinien być odpowiednio pakowany (np. kapsułki) i przechowywany.
Olej lniany ***** (—> *1, *3, *12)
Stosunek Omega-6 do Omega-3: 0,31 : 1
Zawiera: 16% Omega-6 (LA) + 42-51% Omega 3 (kwas linolenowego (ALA) + 23% Omega-9 + 10% kw.tł nasyconych + witaminy z grupy A, D, E i K
Polecany dla:
szczeniąt (rozwój), suk (po sterylizacji, podczas cieczki lub laktacji), psów z problemami ze: skórą / sierścią, stawami, żołądkiem
Działanie:
– działanie przeciwzapalne – niweluje stany zapalne w organizmie – UWAGA (!): wszystkie stany zapalne: czy to zapalenie skóry (alergie, atopie), czy zapalenia stawów (choroby zwyrodnieniowe)
– stabilizuje równowagę hormonalną u suk
– doskonale wpływa na rozwój szczeniąt (zarówno na psychikę jak i motorykę)
– działa kojąco na podrażnioną śluzówkę żołądka
Olej rzepakowy *** (—>*2)
(nieraz nazywany „oliwą północy”)
Stosunek Omega-6 do Omega-3: (ulepszony) 2:1 / (wysokooleinowy) 1:1
Zawiera: idealny stosunek kwasów Omega 6 do Omega 3 (2:1), w tym:
20% LA (Omega-6) + 10% ALA (Omega-3) + 62% Omega-9 + 7% kw.tł nasyconych – w rzepakowym ulepszonym
7% LA (Omega-6) + 7% ALA (Omega-3) + 77% Omega-9 + 7% kw.tł nasyconych – w rzepakowym wysokooleinowym
+ duża ilość witaminy E oraz A
Olej sojowy ***
Stosunek Omega-6 do Omega-3: 4,6 : 1
Zawiera: 41% kwasów Omega-6 (LA) + 9% Omega-3 (ALA) + 37% Omega-9 + 13% kw.tł nasyconych + fitosterole + lecytyna sojowa (naturalne źródło choliny – pochodnej wit. B4) + sporo witaminy E
Działanie:
– obniża „zły” cholesterol (LDL) i podnosi „dobry” (HDL)
– wpływa na prawidłową pracę mózgu (pamięć i koncentracja)
– wspiera wzrok
– wzmacnia odporność
– wspiera funkcjonowanie układu pokarmowego, oddechowego oraz nerek i narządów rozrodczych (wit. E)
– lecytyna wspomaga pamięć, zdolność koncentracji,
– łagodzi nadpobudliwość nerwową, bezsenność, stany wyczerpania psychicznego
– cholina wpływa na prawidłowe funkcjonowanie wątroby (zapobiega odkładaniu się tłuszczu i cholesterolu).
Oliwa z oliwek ***
(świetne uzupełnienie diety naturalnej lub karmy)
Stosunek Omega-6 do Omega-3: 9:1
Zawiera: 9% Omega 6 (LA) + 1% Omega-3 (ALA) + + 75% Omega-9 + 15% kw.tł nasyconych + duża ilość witaminy E, D, A, K
Działanie:
– leczniczo wpływa na wszelakie problemy z trawieniem (problemy z żołądkiem, jelitami, owrzodzenia, zaparcia)
– doskonały suplement dla psów, które chorują na cukrzycę (wyrównuje poziom cukru)
Olej kokosowy **** (—> *1 i *5)
(organiczny, tłoczony na zimno)
Stosunek Omega-6 do Omega-3:
Zawiera: dużo triglicerydów średniołańcuchowych (MCT) + kwas laurynowy (działanie antybakteryjne)
Polecany: doustnie oraz zewnętrznie (na skórę)
Działanie:
– triglicerydy średniołańcuchowe wspomagają funkcje poznawcze (metabolizm mózgu) szczególnie u psów starszych
– kwas laurynowy pomaga w leczeniu infekcji o podłożu drożdżakowym oraz alergie
– stosowany na skórę łagodzi łuszczenie i swędzenie
– wspomaga leczenie „kaszlu kennelowego”
– wpływa pozytywnie na pracę tarczycy
Olej z konopii *** (—> *1)
Stosunek Omega-6 do Omega-3:
Zawiera: dużo kwasów Omega 6
Olej z pestek dyni *** (—> *1)
Stosunek Omega-6 do Omega-3:
Zawiera: dużo kwasów Omega 6
Olej z ostropestu ****
ostropest plamisty jest rośliną leczniczą; na jego bazie produkuje się wiele suplementów wspomagających funkcjonowanie wątroby.
Stosunek Omega-6 do Omega-3: ?
Polecany:
– dla psów, które mają problemy z wątrobą / nerkami (wspomaga regenerację), np. po babeszjozie, zatruciu, antybiotykoterapii
Działanie:
– właściwości przeciwzapalne, stabilizujące, stymulujące rozwój i regenerację komórek wątrobowych
– silny przeciwutleniacz – przeciwdziała uszkadzaniu komórek przez wolne rodniki
– właściwości odtruwające i ochronne miąższu wątroby oraz nerek przed niszczącym działaniem trucizn
– wydalanie substancji toksycznych z organizmu,
– działanie lecznicze w przypadku zaburzeń funkcji wątroby, marskości wątroby, zapalenia wątroby, zaburzeń dróg żółciowych,
– zapalenia jamy ustnej i dziąseł,
– obniża poziom cholesterolu,
– normalizuje procesy trawienia,
– wzmacnia i uelastycznia naczynia włosowate,
– polepsza wzrok,
– wzmacnia system odpornościowy
Olej z ogórecznika ****
Stosunek Omega-6 do Omega-3: ?
Zawiera:
Dużo kwasów Omega 3 i Omega 6 (ALA oraz GLA – który zostaje przekształcony w organizmie w hormonopodobną substancję – prostaglandyny):
Działanie:
– reguluje poziom cholesterolu,
– zmniejsza stany zapalne (np. stawów, skóry),
– odpowiadają za prawidłowy stan skóry i wyraźnie poprawia stan skóry atopowej oraz skóry ze skłonnością do stanów zapalnych, suchości, łuszczenia czy swędzenia,
Olej z wiesiołka ***** (*3)
Stosunek Omega-6 do Omega-3:
Zawiera:
Dużo kwasów Omega 3 i Omega 6 (kwas linolowy (LA – bardzo ważny u psów) i kwas gamma-linolenowy (GLA) + spora dawka witaminy F
Działanie:
– leczniczo i zapobiegawczo w atopowych zmianach skórnych, przy alergiach wziewnych czy pokarmowych
– leczniczo w chorobach stawów (łagodzą bóle reumatyczne) i przeciwdziałają zapaleniu stawów,
– w przypadku urazów: złamań i uszkodzeń więzadeł (pobudzają regenerację tkanki chrzęstnej i łącznej),
– przyśpieszają gojenie się ran,
– stabilizuje poziom cukru we krwi (nawet do leczenia cukrzycy)
– przeciwdziała miażdżycy
– obniża zbyt wysokie ciśnienie
– poprawia funkcjonowanie wątroby w przypadku niedoczynności
– wzmacnia organizm w stanach wysiłku fizycznego (sporty) oraz w pracy psów w trudnych warunkach atmosferycznych (szczególnie kwas gamma-linolenowy)
– odtruwa organizm z toksyn
Olej słonecznikowy, kukurydziany, sezamowy, z pestek winogron ** (nie polecamy)
Stosunek Omega-6 do Omega-3: od 60:1 do 140:1 (!)
Zawiera: bardzo duże ilości kwasów Omega-6 (LA) + śladowe ilości Omega-3 (ALA) + ok. 20% Omega-9 + ok. 13% kw.tł. nasyconych + witamina E
Działanie:
– uzupełnia niedobory tłuszczu
– ochronna błon komórkowych w organizmie psa
– przeciwdziała destrukcyjnym działaniom wolnych rodników na komórki (naturalny antyutleniacz)
– zapobieganie miażdżycy i chorobom układu krążenia oraz serca.
Ile podawać
Zazwyczaj proponowana dzienna dawka profilaktyczna właściwego oleju to 5 ml (czyli ok. 1 łyżeczka do herbaty) na każde 10 kg wagi psa. W przypadkach niedoborów / konkretnego problemu po konsultacji z dietetykiem / wetem dawkę można zwiększyć.
Stosunek kwasów
Kluczowy jest stosunek kwasów Omega-6 do Omega-3, gdyż zbyt duża ilość Omega-6 „wypycha” Omega-3.
Stosunek Omega-6 do Omega-3 powinien wynosić 5:1 u zdrowych psów do nawet 1:1 lub 1:2 w wypadku psów chorych.
Dlatego pamiętajmy, że:
1) tran i oleje z ryb oraz olej lniany zawierają więcej Omega 3 niż Omega 6 (od 10:1 do 1:1) i zawierają ważne formy Omega 3 DHA, EPA (oprócz oleju lnianego, który zawiera tylko ALA),
2) oleje roślinne zawierają więcej Omega 6 niż Omega 3 i zawierają głównie kwasy Omega 3 w postaci ALA, a niewiele DHA i EPA
Jeżeli więc ktoś zastanawia się nad podawaniem swemu psu kwasów nienasyconych, musi najpierw ustalić, jaka jest przyczyna tej suplementacji, a następnie, które kwasy wybrać i w jakiej ilości je podawać. Na rynku dostępne są już zarówno suplementy kwasów omega-6, jak i omega-3, ale w wypadku wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem weterynarii.
ROLA KWASÓW:
Kwasy Omega 3:
– są niezbędne do pracy mózgu i serca,
– wspomagają układ nerwowy (chronią przed zaburzeniami emocjonalnymi, depresją)
– zapobiegają powstawaniu zakrzepów i zatorów,
– przeciwdziałają procesom zapalnym,
– zwiększają odporność organizmu (chronią przed chorobami),
– chronią przed chorobami nowotworowymi
– pomagają w leczeniu łagodnego nadciśnienia tętniczego, astmy oskrzelowej,
– wspomagają leczenie atopowego zapalenia skóry,
Kwasy Omega 6:
– obniżają poziom cholesterolu całkowitego i złego (LDL) (ale mogą też lekko obniżać poziom cholesterolu dobrego (HDL))
– są budulcem komórek,
– biorą udział w produkcji wielu hormonów (w tym neuroprzekaźników, które wpływają na pracę centralnego układu nerwowego, czyli na zachowanie psa),
– kontrolują ciśnienie krwi, pracę nerek, serca, układu trawiennego
– wspomagają leczenie zaburzeń hormonalnych,
– wspomagają leczenie cukrzycy typu 2,
– wspomagają leczenie chorób skóry i poprawiają stan skóry i włosa
Kwasy Omega 9:
– obniżają poziom cholesterolu całkowitego i złego (LDL) (nie obniżając jednocześnie dobrego (HDL))
– są budulcem każdej komórki,
– pomagają utrzymać serce w dobrej kondycji zdrowiu,
– zachować utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi
– chronią przed nowotworami
Żródła Omega:
Najlepsze źródła Omega 3:
– EPA (kwas eikozapentaenowy): ryby morskie (sardynki, śledzie, makrele, dorsz, morszczuk, łosoś, itp.), owoce morza, tran oraz tłuszcz rybi
– DHA (kwas dokozaheksaenowy) – ryby morskie, tran i tłuszcz rybny, jaja od kur karmionych karmą bogatą w kwasy omega-3 (np. z dodatkiem siemienia lnianego)
– ALA (kwas alfa-linolenowy) – olej lniany, rzepakowy i sojowy, orzechy i oleje orzechowe, zielone warzywa liściaste.
Najlepsze źródła Omega 6:
– LA (kwas linolowy): olej rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, kukurydziany + wyprodukowane z nich margaryny,;
– GLA (kwas gamma-linolenowy): olej z ogórecznika i wiesiołka;
– AA (kwas arachidonowy) – tłuszcz zwierzęcy (drób, chude mięso), żółtka jaj, niektóre oleje rybne;
Najlepsze źródła Omega 9:
– oliwa z oliwek (najlepiej nierafinowana, mętna, z osadem),
– olej rzepakowy, sojowy, sezamowy,
– orzechy ziemne
UWAGA:
1)
Należy pamiętać, że kwasy Omega 3 z roślin to w większości kwas alfa linolenowy (ALA), co ma znaczenie u psów.
Organizm ludzki potrafi z ALA „stworzyć” EPA i DHA, ale niestety organizm psów (i kotów) nie jest w stanie efektywnie przetworzyć ALA na DHA i EPA i dlatego oleje roślinne nie są pełnym źródłem kwasów Omega 3 i należy suplementować dietę olejami rybimi, które zawierają aktywne formy DHA i EPA.
2)
Suplementowanie kwasów tłuszczowych Omega może osłabiać działanie niektórych leków, np. antyhistaminowych, kortykosteroidów (*12).
3)
Oleje roślinne i z ryb to nie tylko źródło kwasów Omega, ale także tłuszczu, czyli źródła energii dla organizmu. Tłuszcze działają także korzystnie pod względem biologicznym: są nośnikami witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, a to jest niezbędne dla wszystkich procesów organizmu. Jednak może przyczyniać się do otyłości, dlatego zapotrzebowanie na tłuszcz zależy od wieku, rasy, trybu życia, warunków bytowych.
http://www.dogintravel.com/
Poczytaj także źródła, z których zaczerpnięto informacje:
1) Artykuł dr K. Becker: https://healthypets.mercola.com/sites/healthypets/archive/2016/06/10/dog-diet-healthy-oils.aspx
2) Artykuł lek. weterynarii Katarzyny Gryglewskiej: https://mokrenosy.pl/olej-rzepakowy-diecie-psow/
3) Artykuł psy.pl: https://www.psy.pl/olej-lniany-dla-psa-rybny-z-wiesiolka/
4) Artykuł psy.pl: https://www.psy.pl/czym-mozesz-podzielic-sie-psem/
5) Artykuł dr K. Becker: https://petfoodfacts.mercola.com/others/coconut-oil.html
6) Artykuł Pet Medicine: https://www.petmd.com/dog/nutrition/coconut-oil-dogs-understanding-benefits-and-risks
7) https://www.dogsnaturallymagazine.com/omega-3-for-dogs-the-ultimate-guide/
8) https://www.pokochajolejrzepakowy.eu/gdzie-szukac-kwasow-omega-3-i-omega-6-czyli-optymalny-sklad-oleju-rzepakowego/
9) Artykuł dr Jennifer Coates https://www.petmd.com/blogs/nutritionnuggets/dr-coates/2014/august/using-omega-3-fatty-acids-effectively-and-safely-31972
10) Artykuł pt. „Potential Adverse Effects of Omega‐3 Fatty Acids in Dogs and Cats”: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jvim.12033
11) Artykuł na: https://www.researchgate.net/publication/327309233_Effect_of_Supplementation_With_Omega-3_Fatty_Acids_Magnesium_and_Zinc_on_Canine_Behavioral_Disorders_Results_of_a_Pilot_Study
12) Artykuł prof. wet. Randy Kidd (DVM, PhD, Holistic Veterinarian): https://www.petmd.com/dog/care/fatty-acids-pet-skin-and-haircoat-health
